DOI: 10.55064/tjaa.1592219 ISSN: 2757-7295

Eksen Dönmesi Gösteren Çift Yıldızlara İstatistiki Yaklaşım

Soheil Sharifiankorkchi, Ömer Değirmenci
Eksen dönmesi hareketini, bir çift sistemin göreli yörüngesine ilişkin büyük ekseninin ya da bilimsel makalelerde kullanıldığı şekliyle göreli yörüngenin enberi doğrultusunun, odaktan geçen ve yörünge düzlemine dik eksen etrafında dönmesi şeklinde ifade edebiliriz. Eksen dönmesi klasik ve rölativistik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Rölativistik katkı sistemin toplam kütlesi ile doğru orantılı iken göreli yörüngenin yarı-büyük eksen uzunluğu ile ters orantılıdır. Yörünge dış merkezliği büyüdükçe rölativistik katkı da artmaktadır. Eksen dönmesine olan klasik katkı ise daha ziyade bileşenlerin homojen olmayan yoğunluk dağılımlarından kaynaklanmaktadır. Diğer taraftan bileşenlerin dönme hızları, sistemin kütle oranı ve yörünge dış merkezliği de belirleyici parametreler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada eksen dönmesi gösteren çift sistemlerin dω/dt ile verilen eksen dönme hızlarının sistemlere ilişkin diğer parametreler ile olası ilişkileri araştırılmıştır. Çalışma kapsamında eksen dönmesi gösteren yıldızların eksen dönme parametreleri ve bileşenlerine ve sisteme ilişkin parametreler literatürden derlenmiş ve parametreler arasında olası istatistiki ilişkiler araştırılmıştır.

More from our Archive