DOI: 10.28979/jarnas.1246766 ISSN:

Küçükçekmece Lagünü'nün Çevre Manyetizması: son 3900 yıl boyunca paleo-ortam değişimleri

Özlem MAKAROGLU
  • General Medicine
Show PDF Cite
Bu çalışmada, günümüzden önce (GÖ) 3900 yıl boyunca, Marmara Denizi’nin kuzeyinde yer alan, Küçük-çekmece Lagünü’nde depolanan sedimanlarda manyetik mineral yoğunluğu, mineralojisi ve tane boyu değişimleri belirlenerek lagünün paleo-ortam koşulları incelenmiştir. Bu amaçla, Küçükçekmece Lagünü’nün 20 ve 17 m. derinliğinden alınan üç adet karotta (KCL12P1, KCL12P2, KCL12P3) manyetik duyarlılık (κLF), anhisteretik kalıntı mıknatıslanma (ARM), eş-ısıl kalıntı mıknatıslanma (IRM) ve termomanyetik (yüksek sıcaklık manyetik duyarlılık) ölçümleri içeren yüksek çözünürlükte manyetik mineral analizleri yapılmıştır. Manyetik mineral analizlerine göre, lagün sedimanlarında üç farklı manyetik birim (birim A, B ve C) tanımlanmıştır. Birim A; düşük manyetik duyarlılığa sahip, düşük yoğunlukta ince tane boylu ferrimanyetik (manyetit-Fe2O3) minerallerle birlikte çoğunlukla detritik kökenli paramanyetikler minerallerce (siderit-FeCO3) baskın bir birimdir. Birim B; yüksek manyetik duyarlılık, kalıntı mıknatıslanma değerleri ve termomanyetik analizlerle kolayca ayırt edilen, demir sülfür (greigit, Fe3S4) içeriği yüksek olan bir birimdir. Birim C ise kaba taneli ve yüksek koersiviteye sahip ferrimanyetik minerallerce baskın bir birim olarak tanımlanmıştır. Küçükçekmece Lagününün çevre manyetizmasına göre, birim A GÖ 3750-3700, 3600-3350, 3240-1800, 1240-günümüz arasında görece yağmurlu; birim B ve C ise GÖ 3883-3750, 3700-3600, 3350-3240, 1800-1240 yılları arasında kurak iklim koşullarının hakim olduğu dönemlerde oluşmuştur. Lagünde her kurak dönemin sonuna doğru GÖ 3780-3750, 3620-3600, 3300-3240 ve 1300-1240 yılları arasında, greigit mineralinin yoğunlaştığı birim B oluşmuştur. Bu sonuç, nehir girdisinin azalmasıyla beraber, lagünde Marmara Deniz sularının yoğunlaştığı koşulları desteklemektedir.

More from our Archive